Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Abdurrahman Bilgiç, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılmasıyla (Brexit) Ankara Anlaşması’na taraf olmaktan da çıkacağını ancak bu anlaşmayla İngiltere’de bulunan Türklerin olumsuz etkilenmemesi için iki ülke arasında görüşmelerin başladığını söyledi.
Mart ayında Brexit sürecini resmi olarak başlatmaya hazırlanan İngiltere’de, AB ve Türkiye arasındaki Ankara Anlaşması’ndan yararlanarak bulunan yaklaşık 20 bin Türk vatandaşının Brexit sonrasındaki durumunun ne olacağı merak ediliyor.
Konuyla ilgili soruları yanıtlayan Büyükelçi Bilgiç, Ankara Anlaşması’nın İngiltere ve Türkiye arasında ikili bir anlaşma olmadığını vurguladı.
“İngiltere AB’den resmi olarak ayrıldığı anda, AB üyeliği dolayısıyla taraf olduğu bütün diğer anlaşmalar gibi Ankara Anlaşması’na taraf olmaktan da çıkacak.” ifadesini kullanan Bilgiç, şunları kaydetti:
“İngiltere’de yaşayan vatandaşlarımızın kaygılarının farkındayız. Konsolosluğumuz İngiltere İçişleri Bakanlığı ile Ankara Anlaşması konusunda düzenli toplantılar yapıyor. Vatandaşlarımızın kaygıları İngiliz makamlarına iletildi. Muhataplarımız İngiltere’nin AB’den resmen ayrılmasına dek Ankara Anlaşması’nın her zamanki gibi uygulanacağının altını çizdi. Bütün başvurular normal olarak işleme alınacak. İngiliz yetkililer bu süreçte herhangi bir yavaşlama da olmayacağını vurguladı.”
Öte yandan Türk hükümeti ile İngiliz hükümetinin Brexit sonrası dönem için temasta olduğunu da belirten Bilgiç, “Serbest ticaret ve yatırımın sekteye uğramaması için hükümetlerimiz Brexit sonrası dönemle ilgili düzenlemeler üzerinde çalışmaya başladı.” diye konuştu.
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ve AB Bakanı Ömer Çelik
Kazanılmış hak
Ankara Anlaşması kapsamında 5 yıl önce İngiltere’ye gelen Sinan Yıldırım da Brexit sonrasında kendi durumunda olanların İngiltere’de kalma hakkına halel gelmeyeceğini düşündüğünü söyledi.
Ankara Anlaşması’na göre aldığı vizenin “kazanılmış hak” olduğunu belirten Yıldırım, “Anlaşma kapsamında vize almış olanlar için bir geriye gidiş olacağını sanmıyorum. Çünkü kazanılmış hakların geri alınamayacağını biliyorum.” görüşünü dile getirdi.
Yıldırım, yine de konunun bir an önce netliğe kavuşturulmasının kendisi gibi Ankara Anlaşması’yla İngiltere’de bulunanları rahatlatacağını kaydetti.
İngiltere’de avukatlık yapan Türk vatandaşı Hakan Camuz ise Brexit sonrasında İngiltere ile Türkiye arasında ikili bir anlaşma yapılması gerekeceğini söyledi.
İngiltere Başbakanı Theresa May’in geçen ay gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretini bu konuda “cesaret verici” bulduğunu belirten Camuz, iki ülke arasında ayrı bir anlaşma yapılması ihtimalinin arttığını söyledi.
“Brexit karmaşık bir süreç”
Avukat Yaşar Doğan ise Brexit’in Ankara Anlaşması kapsamındaki Türk vatandaşlarına etkisiyle ilgili nihayi değerlendirme yapmak için henüz erken olduğunu vurgulayarak, “İngiltere’deki siyasi tartışma çoğunlukla ülkede bulunan AB vatandaşlarına yoğunlaştı. Şu ana kadar Türk vatandaşlarının durumuyla ilgili söylenmiş pek bir şey yok.” diye konuştu.
Brexit’in karmaşık bir süreç olacağına dikkat çeken Doğan, “Ankara Anlaşması da Avrupa yasası sayıldığı için süreçten etkilenebilir. Anlaşma önümüzdeki yıllarda da bir iç yasa olarak İngiltere’de yürürlükte kalabilir, tabii eğer özellikle seçilip ilga edilmezse. Ancak Brexit sürecini saran çok daha önemli sorunlar göz önüne alındığında, Ankara Anlaşması’na sıranın gelmesi on yıllar alabilir.” değerlendirmesini yaptı.
İki ülke arasında yeni bir anlaşma yapılmasının da söz konusu olabileceğini ancak bunun Ankara Anlaşması kadar dolambaçsız fırsatlar sunmayabileceğini ifade eden Doğan, “Yeni bir anlaşmanın Ankara Anlaşması kadar esnek olmasını beklemiyorum. İngiltere Türklere 50 bin sterlin civarında bir minimum yatırım ve makul düzeyde bir İngilizce bilgisi zorunluluğu getirmek isteyecektir.” görüşünü dile getirdi.
1963’te imzalandı
Türkiye 1959’da Avrupa Birliği’nin o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu’na başvurmuş, 1963 yılında da Türkiye vatandaşlarının topluluğa üye ülkelerde hizmet verebilmek için vize almalarını sağlayan Ankara Anlaşması imzalanmıştı.
İngiltere’de haziran ayında yapılan AB referandumunda halkın yüzde 52’si Brexit yönünde oy kullandı. Ülkenin önümüzdeki ay içinde AB’den ayrılma sürecini resmi olarak başlatması ve 2 yıl içinde bu sürecin tamamlanması öngörülüyor.
İngiltere’nin Brexit sürecinde 1973’ten bu yana üye olduğu AB dolayısıyla bağlı olduğu Avrupa kanunlarının önemli bir bölümünü iç hukuk haline getirmesi bekleniyor.
