Türkiye’de bundan sonra yapılacak seçimlere yurt dışından daha fazla katılım sağlamayı amaçlayan bu yeni gelişmeyi, halkın nasıl karşıladığını ve daha rahat oy kullanılması için neler yapılması gerektiğini Kuzey ve Güney Londra’da yaşayan Türkiyeli vatandaşlara sorduk.
AKP İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Mustafa Yeneroğlu’nun geçtiğimiz günlerde yaptığı, “Yeni dönemde yurt dışı seçmen kütüklerinin oluşturulmasında vatandaşın yaşadığı ülke adres verisi ya da temsilcilik bilgisi esas alınacak. Böylelikle yurt dışındaki yüzbinlerce seçmenin oy kullanmasının önündeki engel kaldırıldı. Atılan bu adım toplumun her kesimi adına olumlu bir gelişmedir” açıklaması, yurt dışında yaşayan Türkiyeli seçmenleri sevindirdi.
Türkiye’de bundan sonra yapılacak seçimlere yurt dışından daha fazla katılım sağlamayı amaçlayan bu yeni gelişmeyi, halkın nasıl karşıladığını ve daha rahat oy kullanılması için neler yapılması gerektiğini Kuzey ve Güney Londra’da yaşayan Türkiyeli vatandaşlara sorduk.
Hayati Yılmaz
“Hem İngiltere seçimlerinde hem de Türkiye ile ilgili bütün seçimlerde oy kullandım. Oy kullanmaya gittiğimiz zaman herhangi bir sıkıntı yaşamadım. İngiltere’nin oy kullanma sistemi ile Türkiye’nin oy kullanma sistemi arasında oldukça fazla fark var. Burada insanlar özellikle posta yoluyla oyunu rahat bir şekilde kullanabiliyor. İngiltere’deki Türkiyeli kesimin en büyük sıkıntılarından birisi, kayıt yaptırmadıkları için oy kullanma konusunda sıkıntı yaşaması… Ben Türkiyeli seçmenlerin oy kullanmaya gittikleri zaman sıkıntılar yaşadığını düşünüyorum. Zamanla bu sürecin daha rahat bir şekilde ilerleyeceğini umut ediyorum.”
Hüseyin Bayram
“Oy kullanma sistemi gayet güzel ve sıkıntısız bir şekilde devam ediyor. Hiçbir sıkıntı yaşamadan belli yerlere gittiğiniz zaman oyunuzu rahat bir şekilde kullanabiliyorsunuz. Adresinizi beyan eden bir evrak götürdüğünüz takdirde herhangi bir sıkıntı ve sorun yaşamadan oyunuzu kullanıp evinize dönebilirsiniz. Özellikle İngiltere çok rahat ve ileri derecede hızlı bir oy kullanma sistemine sahip. Türkiye’nin de oy kullanma sisteminin zamanla daha iyi olacağını düşünüyorum.”
Aydın Özdemir
“Burada oy kullanmak oldukça rahat. Örneğin, oyumu kullanıp sonrasında işime gidebiliyorum. Eğer sabah saat 10.00’da iş yerinde olacaksam 15 dakikada bütün işlerimi halledip oyumu kullanıp ofise geçebiliyorum. Burada şöyle bir sıkıntı olduğunu düşünüyorum; Biz Türkiyeli vatandaşların oy kullanmak için belli bir yere gitmesi gerekiyor. Fakat belli başlı oy kullanma noktaları belirlenirse çok daha iyi olur. Londra dışından birçok kişi de sırf oy kullanmak için merkeze gelmek zorunda kalıyor. Bu durum insanlar için zorluk yaratıyor. Merkezi sisteme geçilebilirse eğer, çok daha rahat ve hızlı bir şekilde oy kullanma işlemleri gerçekleşebilir.”
İlkim Kaya
“Burada ilk defa oy kullandığımda iki ülkenin de seçim zamanlarını görme şansım oldu. Türkiye ve İngiltere arasında oldukça ciddi farklar olduğunu söyleyebilirim. Özellikle cadde ve sokaklara İngiltere’de hiçbir seçim malzemesi konulmadan veya meydanlarda seçim propagandaları yapılmadan süreç gerçekleşiyor. Fakat Türkiye’de tam tersine, bütün cadde ve sokaklarda oldukça fazla hareket ve karmaşa var. Öyle tahmin ediyorum ki Türkiye’de seçim zamanı harcanan paralar İngiltere’ye göre çok daha fazla. Oy kullanma sisteminde de aynı sıkıntıları yaşadığımızı düşünüyorum. Burada oy kullanmak oldukça rahatken Türkiye’de insanlar neredeyse bir gününü bu iş için harcayabiliyor. Burada yaşayan Türkiyeliler için belirli bir nokta tespit ediliyor ve sadece orada oyunuzu kullanabiliyorsunuz. Sıra beklediğimiz zamanlar da oluyor.”
Kaan Ünal
“Yaklaşık 6 yıldır İngiltere’de yaşıyorum. Burada oy kullanma şansım hiç olmadı. Fakat hem Türkiye’yi hem de İngiltere’nin seçim dönemlerinde gerçekleştirmiş olduğu seçim kampanyalarını gözlemleme fırsatım oldu. Özellikle İngiltere’de seçimler gerçekleşirken kimse konular üzerinde çok fazla kafa yormuyor. Yani günlerini sadece seçim ve bununla ilgili konulara ayırmıyorlar. Normal yaşantı devam ediyor. Burada bir arkadaşım, ‘Oy kullanmaya gidiyorum’ dediğinde, ben de gelmek istediğimi söyledim ve beraber postaneye gidip oy kullandık. Türkiyeli vatandaşlar için burada, belirlenen belli noktada oy kullanma işlemi, bazen sıkıntılı, bazen de çok karmaşık bir şekilde gerçekleşiyor. İngiltere’de yaşayan Türkiyelilerin oy kullanma konusunda ciddi kafa karışıklığı oluyor. Adres kaydı veya kimlik beyanı gibi. Fakat yeni düzenlemeye göre, çok daha rahat ve hızlı bir şekilde oy kullanma imkanımız olacak.”
Deniz Hava
“İngiltere’de yaşayan birçok Türkiyeli gibi oy kullanırken farklı prosedürler içerisine giriyoruz. Özellikle Büyükelçilik veya polis kaydı olmayanlar için oy kullanmak biraz daha sıkıntılı hale gelebiliyor. Çünkü oy kullanmak için giden arkadaşlarımdan bazıları kayıtları olmadıkları için oy kullanamadı veya buraya gelen birçok öğrenci kayıt yaptıramadığı için oy kullanırken sıkıntı yaşadı. Diğer yandan, İngiltere’de oy kullanma sisteminin birçok ülkeye göre çok daha iyi seviyede olduğunu düşünüyorum. Ben de buraya öğrenci olarak geldiğimde adres kaydı yaptırmam gerekiyordu. Fakat geldiğim dönemde herhangi bir seçim gerçekleşmediği için oy kullanma şansım olmadı. Çok fazla öğrenci dil eğitimi için İngiltere’ye geliyor. Fakat adres kaydı yaptırmadıkları için oy kullanamadılar. Bu konularda daha dikkat etmemiz gerektiğini düşünüyorum.”
Aysu Demirbağ
“Türkiye ve İngiltere arasında oy kullanma sistemine baktığımız zaman oldukça fazla farklılıklar olduğunu görebiliyoruz. Özellikle İngiltere’de hiçbir zaman, seçim yapıldığını veya gündemde seçim olduğunu göremezsiniz. İngiliz vatandaşları çok kolay bir şekilde oyunu kullanıp gündelik hayatına devam edebiliyor. Türkiye’de bu süreç biraz daha farklı ve uzun… Burada Türkiyeli vatandaşlar oy kullanmaya gittiği zaman kayıt yaptıramadıkları için veya kayıt yaptırmaya bir türlü zaman bulamadıkları için sıkıntı çıkabiliyor. İngiltere’deki birçok Türkiyeli, Londra dışında yaşıyor ve seçim için farklı iki bölgede belirlenen merkezlere ulaşmaları haliyle oldukça zor oluyor. Bu sorunlara çözüm olarak belki, Türkiyeli nüfusun ağırlıklı yaşadığı bölgelerde sandıklar kurulabilir.”