Sürüş Standartları Kurumu tarafından yapılan açıklamaya göre taklit yoluyla sürücü testi sahtekarlığı raporlamalarının son beş yılda üç kattan fazla arttığını ortaya koydu. Buna göre 2018’de 654 olan sahtekarlık tespiti 2023’te 2.015’e çıktı. Yetkililer pratik sınav yeri için 6 ay bekleme sürelerinin sebep olabileceğini söylüyor.
BBC’ye göre, dolandırıcılar açık açık sosyal medyada, İngiltere’deki ehliyet sınavlarını yasa dışı bir şekilde geçmek isteyenlere reklamlarını yapıyor. Haberde yer alan bilgilerde; Facebook ve TikTok’ta binlerce takipçili 600’den fazla sayfa, grup ve hesap, teste girmeden sürücü ehliyeti vaat ediyor.
Hesaplardan bazıları pratik test için sınava gireceklerin yerlerine,onlara benzeyen birilerini sınava sokmaya önerirken, bazıları da bluetooth kulaklık aracılığıyla teori testi yardımı sunmayı teklif ediyor.
BBC Verify(Doğrulama), Facebook ve TikTok’tan alınan verileri analiz etti ve 16 Haziran itibarıyla teste girmeden ehliyet hizmetlerinin reklamını yapan 138.900 takipçili en az 669 sayfa, grup ve hesap olduğunu tespit etti. Reklamlar Instagram’da da yayınlanıyor.
Sürüş Standartları Kurumu (DVSA) tarafından BBC’ye verilen rakamlar, taklit yoluyla sürüş testi sahtekarlığı raporlarının son beş yılda üç kattan fazla arttığını (2018’de 654’ten 2023’te 2.015’e çıktı) ortaya koyuyor.
Yakalanan ve ehliyetleri iptal edilen insanların sayısında artış olduğunu söyleyen DVSA, ancak bunun büyük ölçüde gizli bir sorun olmaya devam ettiğini kaydetti. Nisan 2021 ile Mart 2022 arasında Birleşik Krallık‘ta dört milyondan fazla teori ve pratik sürüş testi yapıldı. Ancak bu kişilerden yaklaşık yarısı sınavları geçebildi.
Araştırmaya göre, farklı dillerde sosyal medyada paylaşıla reklamlarda gerçek bir ehliyet resmi kullanılarak bir sınava girmeden nasıl ehliyet sağlandığı belirtiliyor ve sistem hakkında sınırlı bilgiler vererek, çoğu gönderide yalnızca bir cep telefonu numarası yer alıyor veya insanlardan doğrudan mesaj yoluyla daha fazla bilgi için onlarla iletişime geçmeleri isteniyor.
BBC, sosyal medyada bu hizmetlerin reklamını yapan ve herhangi bir sürüş deneyimi olmayan ve ehliyet arayan biri gibi davranarak birkaç kişiyle temasa geçti.
Facebook’ta reklam veren bir kişi(erkek), fiilen bir sınava girmeden 720 sterlin karşılığında UK ehliyetinin 5 gün için muhabirin evine teslim edileceğini iddia etti.
Bir teori testinin maliyeti 32 sterlin ve pratik testin maliyeti 62 sterlindir, ancak RAC ( The Royal Automobile Club), bir kişinin ilk kez sınava girdiğini varsayarak testler ve dersler dahil olmak üzere araba sürmeyi öğrenmenin toplam maliyetinin 1.551 sterlin olduğunu tahmin ediyor. Kuzey İrlanda’da testler teori için 32 sterline ve pratik test için 45,50 sterline mal oluyor.
Facebook’ta Vietnamca reklam veren bir kadın, BBC muhabirine teori testinde kopya çekmek için 1.600 sterlin ve uygulamalı sürüş testi için 2.600 sterlin – toplam 4.200 sterlin – ödeme istedi.
BBC ayrıca dolandırıcılık hizmeti için ödeme yapan bir kadının izini sürdü. Geçmekte zorlanan oğlu için uygulamalı sınava girecek birini bir Facebook gönderisi aracılığıyla bulmuştu. Anne, oğlu adına testi geçtikten sonra dolandırıcıya yaklaşık 1.000 sterlin ödedi.
Kadının oğlu yakalanırsa, ehliyeti iptal edilecek ve dolandırıcılıktan kovuşturmaya maruz kalacak, bu da potansiyel olarak hapis cezası ve/veya para cezasıyla sonuçlanacak.
Facebook ve Instagram’ın sahibi olan şirket Meta, BBC’ye platformlarında ehliyet dolandırıcılığına izin verilmediğini ve yönergelerini ihlal ettiği tespit edilen herhangi bir içeriğin kaldırılacağını söyledi.
TikTok ayrıca, BBC Soruşturmasının ardından bir dizi hesaba karşı işlem başlattığını söyledi. BBC’ye konuşan sürücü eğitmenleri pratik sınav sahtekarlığındaki artışın, pratik sınav yeri bulmak için geçen süreden kaynaklanabileceğini söyledi.
Birleşik Krallık’ın bazı bölgelerinde, Covid pandemisinin ardından birikmiş iş yükü nedeniyle altı aya varan bekleme süreleri mevcut. BBC’nin konuştuğu dolandırıcılardan bazıları, diğerleri için sınava girmek için İngiltere’nin bekleme sürelerinin daha kısa olduğu bölgelerine seyahat etmeye istekli olduğunu belirtiyor.
Sürüş Eğitmenleri Derneği başkanı Carly Brookfield, “Sınavı geçemezseniz [tekrar denemek için] altı aya kadar beklemeniz gerektiği gerçeğiyle karşı karşıya kalırsanız, o zaman sistemi kandırmayı düşünürsünüz” dedi.