Rusya’dan S-400 satın aldıktan sonra aynı zamanda üreticisi de olduğu F-35 programından çıkarılan Türkiye hakkında dikkat çekici bir hamle ABD’den geldi. ABD’li siyasetçiler Türkiye’nin F-16 satışına engel koyan bir tasarı hazırladı.
ABD Temsilciler Meclisi, Türkiye ile gerilimi tırmandıracak bir karara dün gece imza attı. Yunan lobisine yakınlığı ile bilinen Demokrat Chris Pappas ve Cumhuriyetçi Frank Pallone tarafından sunulan ve Türkiye’ye yeni F-16 savaş uçakları ile F-16 modernizasyon kitlerinin satışını kısıtlayan yasa tasarısı Temsilciler Meclisi’nde yapılan oylamada 244’e karşı 179 oyla kabul edildi.
Yasa tasarısı ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) 2023 bütçesini içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısına eklenecek. ABD Başkanı Joe Biden’ın yasa tasarısını veto etme hakkı bulunuyor.
Geçen ay gerçekleşen NATO Liderler Zirvesi’nde Türkiye’ye F-16 satışına yeşil ışık yakan Biden’ın ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bazı taahhütler vermesi istendi. Eğer Biden Türkiye’ye F-16 satışının ABD’nin ulusal çıkarlarına uygun olacağını onaylarsa ve Ankara da Yunan hava sahasının bu uçaklarla ihlal edilmeyeceğini garanti ederse satışa izin verilebilir.
“ERDOĞAN SÖZ VERMELİ”
ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından Bloomberg, “Türkiye’nin bu kısıtlama ve önkoşula nasıl yanıt vereceği henüz belli değil. Fakat Türkiye’ye F-16 ve modernizasyon kitinin satılmasına yönelik bu engelin üstesinden gelmek çok zor değil” yorumunu yaptı. Bloomberg’de yayınlanan haberde, “ABD’de Biden’ın Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satmasına engel geldi. Erdoğan, Yunanistan üzerinde uçmayacakları konusunda anlaşmalı. Türkiye, F-35 programından çıktıktan sonra F-16 satın almak istemişti” denildi.
Tasarıyı sunan Pallone, “Biz burada ne olduğuna dair kapsamlı bir analiz istiyoruz. Sonuçta bu satışın ABD’nin ulusal çıkarlarına nasıl etki edeceğini kimse bize söylemedi” dedi.
Türkiye, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldıktan sonra yeni nesil F-35 programından çıkarılmıştı. Üretim sürecinde de yer aldığı F-35 programından çıkarılan ve F-35 satışı yasaklanan Ankara, F-16 satın almaya öncelik vermişti.
BIDEN’IN SATIŞ YOLU ÇOK UZUN
Fakat Bloomberg’den bu gelişmeyi analiz eden kapsamlı bir haber yayınlandı. Haberde bütün senaryoların onaylanması ve Biden’ın F-16 satışına destek vermesi ve Türkiye’nin Yunanistan üzerinde uçmayacağına söz vermesine rağmen satış yolunun uzun olduğu belirtildi.
Bloomberg’deki haberde, “Kongre, savunma tasarısı Başkan Biden’a gitmeden önce benzer bir tonda olmalı ya da satışı durdurmak için ayrı bir tasarı sunulmalı. Başkan’ın bu tasarıyı veto etme yetkisi bulunuyor. Ayrıca Biden, Kongre’de satışa muhalif olanlarla da karşı karşıya kalacak bunlardan öne çıkanı ise Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör Bob Menendez. Eğer tasarı bir şekilde Biden’ın masasına giderse Menendez, bu satışa itiraz edebilecek dört kıdemli kongre üyesinden biri olacak” denildi.
Ayrıca Biden’ın desteklediği bu satışın Kongre’deki Silah İhracat Kontrol Yasası ile kağıt üzerinde engellenebileceği de belirtildi. Fakat makalede, Kongre’nin daha önce böyle bir satışı başarılı bir şekilde engellemediğine dikkat çekildi.
