İngiltere’de ırk eşitsizliği tartışmaları: Muhalefet ‘Yeterince rapor var, adım atma zamanı’ diyor

Başbakan Boris Johnson, haftalardır devam eden Black Lived Matter (Siyahların Hayatı Değerlidir) gösterileri ve hararetlenen ırkçılık, ayrımcılık, eşitsizlik tartışmaları üzerine, bir komisyon kurulacağını ve ülke çapında eşitsizliklerin bütün boyutlarıyla değerlendirildiği bir rapor hazırlanacağını açıkladı. Ancak ana muhalefetteki İşçi Partisi bu konuda yeterince araştırma yapıldığını ve raporlar hazırlandığını vurguladı. İşçi Partisi, “Yeterince rapor var, adım atma zamanı” diyor.

İşçi Partisi Adalet Sözcüsü David Lammy, Başbakan Johnson’un planının hiçbir ayrıntı içermediğini söyledi. Lammy, “Bunlar ırkçılık karşıtı gösterileri yatıştırmak için sigara paketinin arkasına karalanmış sözler” dedi.

ABD’de siyah Amerikan vatandaşı George Floyd’un 25 Mayıs’ta beyaz polis memuru Derek Chauvin tarafından gözaltına alınırken öldürülmesi üzerine başlayan gösteriler İngiltere’de de iki haftayı aşkın süredir binlerce kişinin katıldığı gösterilerle yankı bulmuş ve çeşitli alanlardaki eşitsizlikler, ırkçılık, ayrımcılık ve kölecilik-sömürgecilik tarihi gibi tartışmaları da hararetlendirmişti.

Irkçılık tartışmaları İngiltere’de aynı zamanda koronavirüs salgını döneminde ortaya çıkan bazı verilerin yarattığı soru işaretleriyle de örtüşerek gelişti.

İngiltere’de yaşayan siyah ve diğer etnik azınlıkların virüsten ölüm oranlarının nüfustaki paylarıyla kıyaslandığında çok daha yüksek olduğunun ortaya çıkmasıyla, bunun ardındaki sosyo-ekonomik eşitsizlikler ve ırkçılığın-ayrımcılığın olası rolü de yaygın şekilde tartışma gündemindeydi.

Boris Johnson’ın planı ne?

İngiliz Daily Telegraph gazetesine yazan Başbakan Boris Johnson, “bu ülkeyi seven hiç kimsenin” gösterilere ilgisiz kalamayacağını, yapılacak bir araştırmayla eşitsizliklerin bütün yönlerinin açığa çıkarılacağını söyledi.

“Irkçılıkla mücadelede dev ilerlemeler sağladık” demenin kimseye faydası olmadığını söyleyen Johnson, bu araştırmayı yürütmek üzere bir komisyon oluşturulacağını da ilan etti.

Johnson, “Yapmamız gereken daha çok şey var ve yapacağız. Eşitsizliğin, iş hayatı, sağlık sorunları, eğitim ve hayatın tüm diğer alanlarında yarattığı sonuçları inceleyecek bakanlıklar arası bir komisyon kurmanın zamanı” dedi.

Kurulacak komisyonun üyelerinin bakanlıklardan ve bağımsız üyelerden oluşması ve çalışmalarını yıl sonuna kadar tamamlaması bekleniyor.

Muhalefet ne diyor?

İşçi Partisi Adalet Sözcüsü David Lammy ise İngiltere’de ırksal eşitsizlikler üzerine şimdiye kadar bir dizi çalışma yapıldığını, çok sayıda rapor da hazırlandığını hatırlattı.

Eski Başbakan Theresa May döneminde siyah, Asyalı ve diğer etnik azınlıklara mensup bireylerin ceza yargı sistemi içinde uğradığı eşitsizlikleri inceleyen bir rapor da hazırlayan Lammy “artık yeni raporlara değil yeni adımlara gerek olduğunu” söyledi.

BBC’ye konuşan Lammy, “Siyahlar Boris’in ima ettiği gibi mağduru oynamıyor, protesto ediyorlar çünkü artık değerlendirme zamanı geçti. Artık harekete geçme zamanı” dedi.

Lammy hükümete hitaben “Harekete geçin, yasalar çıkarın. Hükümettesiniz, bir adım atın” dedi ve yakın geçmişte yapılan değerlendirmeler ve raporlarda, hayata geçirilmesi tavsiye edilen birçok noktadan başlanabileceğini söyledi.

İngiltere’de ırk eşitsizliği üzerine daha önce yapılan çalışmalar

• 2017 yılında zamanın Başbakanı Theresa May tarafından yayınlanan Irk Eşitsizliği Denetimi adlı rapor farklı etnik kökenlerden gelen bireylerin eğitim, sağlık, iş hayatı, polis ve mahkemelerde gördükleri muamele bakımından ne tür eşitsizlikler yaşadıklarını inceledi
• 2017 yılında İşçi Partili David Lammy tarafından yapılan çalışma, İngiltere ve Galler’de etnik azınlıklardan gelen insanların adalet sistemi içinde karşılaştıkları önyargılar ve ayrımcılıkları belgeledi
• Yine 2017 yılında yayımlanan McGregor-Smith Raporu, siyah ve diğer etnik azınlıklara mensup kişilerin iş hayatında hala dezavantajlı konumda oldukları, beyazlara göre daha zor iş bulduklarını ortaya koydu
• Mart ayında yayımlanan Windrush Skandalı adlı bağımsız çalışmada ise İçişleri Bakanlığı’nın ırksal konulara yaklaşımında, “kurumsal bir cehalet ve düşüncesizlik sergilediği” sonucuna varıldı