İngiliz hükümeti, Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’ne gönderdiği mektupla, Wikileaks’in kurucusu Julian Assange ile ilgili görüşmelerin yeniden başlamasını istedi.
Yaklaşık üç aydır Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’nde bulunan ve bu ülkeye siyasi iltica talebi kabul edilen Assange, İngiltere ile Ekvador arasında diplomatik krize neden olmuştu.
Assange’ın, büyükelçilikten ayrılması halinde şartlı tahliye koşullarını ihlal ettiği gerekçesiyle tutuklanacağını bildiren İngiltere, Wikileaks’in kurucusuyla ilgili görüşmeleri Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’ne ilettiği mektupla yeniden başlatmak istiyor.
Bu arada Ekvador Cumhurbaşkanı Rafael Correa yaptığı açıklamada, “İngiltere Assange’a sağlıklı bir çıkış sağlarsa, bu sorun yarın çözülür, aksi halde bu konu aylarca hatta yıllarca sürebilir” dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nın geçen hafta boyunca birçok Güney Amerika ülkesiyle irtibata geçtiği basına yansırken, konunun bugün Güney Amerika Dışişleri Bakanları tarafından ele alınması bekleniyor.
-Neden Ekvador?-
İngiltere’de yaklaşık iki yıldır bulunan ve iki kadına tecavüz ettiği iddiasıyla İsveç’e iade kararı onanan 41 yaşındaki Assange’ın, Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’ne sığınması, neden bu ülkeyi tercih ettiği sorusunu akıllara getirmişti.
Güney Amerika’da yaklaşık 15 milyon kişinin yaşadığı Ekvador’un, eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Kintto Lucas 2010 yılının Kasım ayında Assange’la konuşarak, ülkesine isterse sığınabileceğini söylemişti.
Ancak Cumhurbaşkanı Rafael Correa ile Dışişleri Bakanı Ricardo Patino, Lucas’ın “kendi adına konuştuğunu” söyleyerek, sözlerine destek vermemişti.
İngiltere’de bulunduğu süre içerisinde Londra’daki Ekvador Büyükelçiliği ile yakın ilişki ve irtibat içinde olduğu basına yansıyan Assange, Nisan ayında Cumhurbaşkanı Correa ile bir röportaj yaptı.
Julian Assange “Russia Today” kanalındaki programı çerçevesinde Correa ile konuşurken, Correa, sık sık Wikileaks’i ve Assange’ı övdü.
Wikileaks’in yayımladığı gizli belge ve yazışmaları, ülkesinin istikrarına zarar verdiği için eleştiren Ekvador Cumhurbaşkanı Correa’nın daha sonra bu fikrini ve Wikileaks’e yönelik tavrını değiştirdiği gözlendi.
-Ekvador-ABD ilişkileri-
Geçen yıl Nisan ayında ise Ekvador ülkede bulunan ABD Büyükelçisi Heather Hodges’u, sınır dışı etti. Hodges’un, Wikileaks’e sızan bir yazışmada, ulusal polis kurumunun başına getirilen bir memurun daha önce yolsuzluğa karıştığından Correa’nın haberi olduğunu iddia ettiği ortaya çıkmıştı. Washington da bunun üzerine, Ekvador Büyükelçisini sınır dışı etmişti. ABD ile Ekvador arasındaki diplomatik ilişkiler geçen yıldan bu yana yeniden oluşturulmaya çalışılırken, iki ülke arasındaki ticari anlaşmanın gelecek yıl Ocak ayında yenilenmesi bekleniyor.
Özellikle Batı basını geçen bir yıl içinde, Ekvador hükümetinin ve Cumhurbaşkanı Correa’nın “ülkesindeki özel sektör basınına uyguladığı baskıyı” eleştiren makale ve haberlere sık sık yer verdi.
Rafael Correa, 2007 yılından bu yana cumhurbaşkanlığı yapıyor. 2013 yılında Ekvador’da seçimlerin yapılacağına dikkati çeken İngiliz basını, Correa’nın Assange’ın sığınma talebine onay vermesinin “seçimlerden önce atılmış akıllı bir adım olabileceği ve ifade özgürlüğüne ilişkin kötü sicilini temizleyebileceği” yorumunu yapıyor.
Ancak Ekvador’un, ticari anlaşmayı yenileme tarihi yaklaşırken, ABD ile ilişkileri yeniden bozmayı göze alamayabileceği de kaydediliyor. (AA-Aslı Aral)
