İngiltere’de yaşayan Türkçe konuşan toplum üyelerinin en büyük sıkıntısı; düzenli ve geliri yüksek bir iş bulamamak… Bu konunun belli-başlı nedeni, tahmin edileceği üzere, İngilizceye hakim olamamak, dolayısıyla kendi toplumundan iş insanlarının açtığı işyerlerinde ‘Türk usulü’ çalışmaya bir anlamda mahkum olmak. Birçok iş kolunda ‘uzun çalışma saatleri’ ve ‘düşük ücret’ olan bu usul, insanları memnun etmiyor. Böylelikle hep, daha güzel bir iş bulma umudu sürüp gidiyor.
“İngiltere’de işsizlik yok. İnsanlar iş beğenmiyor” diyen de var, “Devlet insanları işsizliğe alıştırdı” diyen de… Neticede herkes, ailesini geçindirmek için mutlaka çalışma hayatının içinde yer almak zorunda.
Yapılan sohbetlerde ifade edilen önemli bir konu da; insanların sosyal devletin imkanlarından faydalanıp çalışmaya ihtiyaç duymaması. Bu durum, önceki yıllarda geçerli olsa da şimdi durum biraz tersine dönmeye başladı. Klişe haline gelen, “İngiltere’de aç kalınmaz” sözü, devletin sosyal yardımlarıyla ilintili olsa da bu alanda son dönemde yapılan kesintiler toplumdan büyük tepki alıyor.
İşsizlik konusuna işveren cephesinden bakıldığında ise ortaya bambaşka bir tablo çıkıyor. İşverenler, insanların iş beğenmediğini, sadece aldığı devlet yardımıyla geçinmek isteyen geniş bir kesimin olduğunu ifade ediyor.
İşte, Londra Gazete olarak ‘işsizlik ve nedenleri’ konusunda yaptığımız sokak röportajları…
Birol ÖĞRETİCİ
“Uzun yıllardır İngiltere’de yaşıyorum. Buraya geldiğimden beri hep çalışıyorum. Kendimi yeni işler öğrenmek üzere geliştirmeye çalıştım. Almanya’dan İngiltere’ye geldim. Burada kesinlikle işsizlik olduğunu düşünmüyorum. İş yapmak isteyen, kendini geliştirmek isteyen mutlaka uğraşacak, para kazanacak bir şeyler kendine bulabilir. Ben inşaat alanında, su tesisatına kadar birçok alanda işler yapıyorum ve mutlaka bir yerden bir iş çıkıyor. İlk geldiğim yıllarda tabi ki adapte olamıyorsunuz ve kendi köyünüzden insanları bile tanımıyorsunuz. Fakat zamanla hepsiyle tanışıp işler yapmaya başlıyorsunuz. Eğer tembel biri olsaydım ne bir işte çalışabilirdim ne de insanlar bana güvenip iş yerlerini, evlerinin işlerini teslim ederlerdi. İnsanlarımız çok güzel para kazanabiliyor. Fakat bu arada ne yazık ki kültürlerinden ve ailesinden uzaklaşıyor. Yani Avrupa da yaşıyor olmamız kesinlikle Avrupa kültürü ile düşündüğümüz, iş yaptığımız anlamına gelmiyor.”
Selami ÇAĞDAŞ
“İngiltere’de devamlı bir şekilde iş bulamıyoruz. Bunun en büyük sebeplerinden birisi, İngilizcemizin çok iyi derecede olmaması. Benim uzmanlık alanım mobilya… Fakat bu alanda bile, İngilizcem olmadığı için iş bulma konusunda sıkıntılar yaşıyorum. Türkiye’deyken de mobilya sektöründe çalışıyordum. Bütün varlığımı bırakıp buraya geldim. Fakat buraya adapte olmak da çok zor… Londra’da genel olarak baktığınız zaman Türk toplumu açısından bir işsizlik olduğunu söyleyemeyiz. Çünkü ilanlara baktığınız zaman kebap dükkanları eleman sıkıntısı yaşıyor. Marketler de aynı… İngilizler için düşünürsek onların da işsizlik konusunda sıkıntılar yaşadığını düşünmüyorum. Özellikle merkezi bölgelerde yaşayanlara bakarsanız, hepsinin günlük hayatlarını idame etmek için uğraştıkları birçok iş görebilirsiniz.”
Ercan MAZİ
“Maraş-Pazarcıklıyım. İngiltere’de işsizlik olduğunu düşünmüyorum. Çalışmak isteyen herkes rahatlıkla iş bulabiliyor. Fakat iş yeri sahiplerinin vermiş olduğu ücretler, çalışanları artık tatmin etmiyor. Uzun yıllardır tecrübe edinmiş insanlar bile asgari ücret alamıyor. İşverenler ‘ne kadar ucuz işçi, o kadar çok eleman’ mantığıyla hareket ediyor. Elemanlarını uzun saatler çalıştırmak isteyen işverenleri yoğun bir şekilde görebiliyoruz. Bu problemler çözüldüğü takdirde işverenlerin çok daha rahat eleman bulabileceklerini düşünüyorum. Böylelikle elemanlar da her dakika iş değiştirip başka iş yapmak zorunda kalmazlar.”
Emine İSMAİLOVA
“Uzun yıllar Türkiye’de çalıştıktan sonra buraya geldim. Bursa’da, İstanbul’da, Armutlu’da birçok akrabam var. 10 yıl önce İngiltere’ye geldim ve 10 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Eskiden baktığınızda patronlar çok rahat bir şekilde eleman bulabiliyordu. Fakat şimdi tam tersi bir şekilde patronlar çalıştıracak eleman bulamıyor. Normalden daha uzun saatler çalışan bir insan zamanla yoruluyor ve işinden, çevresinden zevk almamaya başlıyor. Uzun çalışma saatleri, İngilizce bilmeme ve az maaş, insanların hep iş değiştirmelerine sebep oluyor. İngilizce bilseydim belki çok daha farklı bir iş yapıyor olurdum.”
Kamer YAVUZ
“30 yılı aşkın süredir İngiltere’de yaşıyorum. Toplam 8 kardeşiz ve hepimiz Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde yaşıyoruz. Ben buraya ilk geldiğimde eğer bir okula gidip İngilizce öğrenseydim çok daha güzel bir ortamın içinde olurdum. İlk zamanlarda 5 yıl boyunca bir kafede çalıştım. Patronumuz da deyim yerindeyse 5 yıl boyunca bize güneş göstermedi. Şimdiki gençler aklını kullanıp dilini geliştirip, avukat olabiliyor, muhasebeci oluyor, çok daha güzel işlerde çalışıp hayatlarını sürdürebiliyor. Fakat onlar da aile ve geleneklerinden çok uzak yaşıyor. Örneğin, burada yaşayan bir kişi birikimiyle Türkiye’den bir yazlık alıyor, fakat gidip de o evde 3 ay kalıp kafasını dinleyemiyor. Diğer yandan; yeni nesil İngilizce biliyor. Dolayısıyla kültür ve iş olarak İngiliz gibi düşünmeye başladılar. Bu yüzden daha rahat bir şekilde iş bulabiliyorlar.”
Kemal TURAN
”İngiltere’de tamamen keyfi bir şekilde insanların iş beğenmediklerini söyleyebilirim. Ben kendimi bildim bileli çalışma hayatının içindeyim. İşsiz insanların nasıl geçindiği konusunda bir atasözü var: “Köpek yaza çıkar ama gel bir de posta sor.” İşsizliğin genel olarak Türklerin arasında olduğunu düşünüyorum. Çünkü bizim toplumumuz genelde devletten gelen parayla geçinmeye çalışıyor. Kolay para nasıl kazanılır, nasıl en basit şekilde elim-kolum yorulmadan para kazanabilirim diye düşünüyorlar. Çalışmak isteyen herkese ekmek var. Bizler burada elimizden geldiğince birbirimize yardım edip toplumumuza faydalı bireyler yetiştirmek için çaba gösteriyoruz. Eğer bizim toplum üyeleri iş seçmez ve çalışmak isterse işsizlik yaşamazlar.”
Erkan ERDOĞAN
“İngiltere’de kesinlikle işsizlik olduğunu düşünüyorum. Geçmişten bugüne baktığınız zaman, buraya ilk gelenler şimdi kendi iş yerlerini açtılar ve kendi işlerini yapmaya başladılar. Sonradan gelenler ise o kişilere ayak uyduramadı. Bu yüzden bir açık oluştuğunu düşünüyorum. Kalifiye eleman yetiştirme konusunda toplumumuzun biraz sıkıntılı olduğunu görebiliyoruz. Örneğin, önceden buraya 100 kişi geldiyse, şu an daha az sayıda kişi İngiltere’ye gelip yaşamak istiyor. Devlet de birçok yardımı kesti. Bu durum, rahata alışmış kişileri iş bulma konusunda hareketlendirmek için olabilir. Türkiye’de kuyum sektöründe çalışıyordum. Burada da bu alanda bir çalışma yapmak istiyorum. Umarım zamanla bu düşüncemi faaliyete geçirebilirim.”
Hayrettin OSMAN
“Aslen Kıbrıslıyım. Burada işsizlik olduğunu düşünmüyorum. Sadece, insanların devletten yardım almayı ve çalışmayı tercih etmediğini düşünüyorum. Devlet verdiği sosyal yardımlarla bir nevi insanları tembelliğe alıştırıyor. Birçok insan burada çalışıyor, para kazanıyor, ev alıyor, iş yeri açıyor, fakat sırf devletten para almak için kayıtlarını yaptırmıyor. Çalışanlar ise tüm gün çalışıp yarım gün kendilerini sisteme kayıt ettiriyor. Devletin bu konuda çalışmalar yapması gerektiğini düşünüyorum. Umarım kısa zamanda hükümetin bir yaptırımı olur ve tembelliğe alışan insanlar iş bulma konusunda daha çok çaba gösterir.”
