kıbrıs ingiltere londra lefkoşa
DOLAR
32,3752
EURO
35,0539
STERLIN
41,0149
BITCOIN
$70.085
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
LONDRA
Hafif yağmur
13°C
LONDRA
13°C
Hafif yağmur
Cumartesi Kapalı
12°C
Pazar Orta şiddetli yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
9°C
Pazartesi Hafif yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
11°C
Salı hafif yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
12°C

Bir yıl sonra Kırım

25.03.2015
0
A+
A-

16 Mart 2014’te Kırım’da bir referendum gerçekleştirilmişti. Rus askeri gücü gölgesinde gerçekleştirilen ve dünyanın tanımadığı bu referandumdan yüzde 96 ile Rusya’ya bağlanma kararı çıkmıştı.

16 Mart 2014’te Kırım’da bir referendum gerçekleştirilmişti. Rus askeri gücü gölgesinde gerçekleştirilen ve dünyanın tanımadığı bu referandumdan yüzde 96 ile Rusya’ya bağlanma kararı çıkmıştı. 18 Mart 2014’te Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, Kırım’ı Rusya’ya ilhak etme kararı aldı. Kırım’ın Rusya’ya ilhakının üzerinden bir yıl geçti. Rusya önceleri olayı Kırım’da yaşayan Rusya yanlılarının girişimi olarak sunmuştu. Bu söyleme göre Yanukovych’in Ukrayna’yı terketmesi sonrasında Kırım’da ortaya çıkan silahlı “yeşil adamların” Rusya ile hiç bir ilişkisi yoktu. Rusya Cumhurbaşkanı Putin, ilhakın birinci yıldönümünde, herşeyin kendi yönetiminde, Moskova’da planlandığını övünerek itiraf etti. Zaten kimsenin bundan kuşkusu yoktu.

Kırım’ın ilhakından bir yıl sonra konu unutulmuş gibi. İlhak bir oldu bitti olarak görülüyor. Dikkatler Ukrayna’nın doğusundaki gelişmeler üzerinde yoğunlaştığı için Kırım’dan pek söz edilmiyor. AB ile Rusya arasında yapılan Minsk II müzakerelerinde Kırım hiç gündeme gelmedi. Elbette uluslararası topluluk Rusya’nın Kırım’ı ilhakını tanımamaya devam ediyor. Kırım’ı ilhak ederek Rusya uluslararası hukuku, 1975 Helsinki Antlaşması’nı ve 1994 Budapeşte Memorandumu’nu çiğnemiş oldu. Rusya, İngiltere, ABD ve Fransa’nın imzaladığı bu memorandumla toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi karşılığında Ukrayna nükleer silahlarını devretmeyi kabul etmişti. Uluslararası topluluk Rusya’nın tavrına tepki olarak ilhakı tanımamanın yanı sıra bir dizi önlemler aldı. Rusya’nın Kırım’la yetinmeyerek Ukrayna’nın doğusuna da el atması, AB ve ABD’nin yaptırımını beraberinde getirdi.

Bir yıl sonra Kırım’da durum ne? European Policy Center’den Amanda Paul’un “Crimea one year after Russian annexation” başlıklı yazısında belirttiği gibi bölgenin ekonomik olarak daha kötü durumda olduğunu, insan hakları durumunun kötüleştiğini söylemek abartılı olmaz. Bölgenin Rusya tarafından ilhakından en fazla etkilenen Kırım Tatarları oldu. Tatarlar 16 Mart referandumuna katılmamış ve bölgenin Ukrayna egemenliğinde kalmasına destek vermişti. Moskova’nın bölgeyi ele geçirmesinden sonra Tatarlara yönelik baskılar yoğunlaştı. Tatarların lideri Mustafa Kırımoğlu, “Kırım Tatarları göçe zorlanıyor” diyor. Bilindiği gibi Stalin 1944’te Kırım Tatarlarını sürgüne göndermişti. Bu sürgün ve sonrasında on binlerce Tatarın hayatını yitirdiği biliniyor. Tatarların sürgüne gönderilmesi sonrasında bölgeye Rus nüfus yerleştirilmesi sonucu ilk kez Ruslar çoğunluk haline geldiler. 1991’de Ukrayna’nın bağımsız olması ile Tatarlar anayurtlarına geri dönmeye başlamışlardı. Kırım Rusya’ya ilhak edildiği zaman bölgede 300 bin civarında Tatar yaşıyordu. İlhaktan bu yana 15 bin Tatar Kırım’dan göç etti. Kırımoğlu, şimdiki durumun Sovyet döneminden kötü olduğunu söylüyor.

Amanda Paul’un yazdığı gibi Kırım’da bir yıl sonra insanlar için yaşam daha zor hale geldi. İşsizlik oranı arttı. Hayat pahalılığı yaşam düzeyini aşağıya çekti. Bölgeye giden turist sayısında ciddi düşüş oldu. Putin, bölgeye 18 milyar dolarlık yatırım vaadinde bulunmuştu. Bu vaad henüz gerçekleşmedi. Kırım’la Rusya’yı bağlayacak bir köprünün ekonomik durumu iyileştireceği söyleniyor. Bu köprü 2019’da tamamlanacak. Ayrıca, Rusya’nın kendi ekonomik durumu da iyi değil. Bir yıl içinde insan hakları konusunda da ciddi gerileme yaşandı. AB Dış İşleri yetkilisi Federica Mogherini, Kırım’da insan hakları ihlallerinden kaygı duyduklarını açıklamıştı. BM İnsan Hakları İzleme Misyonu ve Human Rights Watch da bu konuya dikkat çekiyorlar. Ukraynaca ve Tatarca’ya yönelik baskılardan söz ediliyor. Kırımoğlu “Tatar dilinin durumu işgalden önce Ukrayna döneminde daha iyiydi. Baskı ve şiddet olaylarından dolayı insanlar korku içinde kimliklerini doğru dürüst ifade edemiyorlar, konuşmaya bile korkuyorlar” diyor. Rus Ortodoks Kilisesi dışındaki dinlere karşı baskı ve ayrımcılıktan şikayetler var.

Kırım’ın ilhakından bir yıl sonra ekonomik ve siyasi durum parlak olmasa da bölgedeki Rus çoğunluk Rusya’ya katılmış olmaktan memnun. Kırım nedeniyle Putin kendi halkı arasında çok popüler. Rusya’nın Kırım’dan vazgeçmesini kimse beklemiyor. Ruslar Kırım’ı Rusya’nın bir parçası olarak görüyorlar. Krusçev’in 1954’te Kırım’ı Ukrayna’ya vermesini hiç içlerine sindirmemişlerdi. Onlara göre şimdi bu hata düzeltildi. Rusya, Kırım’ı ilhak ederek Karadeniz’de jeo-politik konumunu güçlendirdi. Bundan vazgeçmesi beklenemez. Bu oldu bittiyi tanımama dışında uluslararası topluluğun fazla seçeneği yok. Sonuçta Rusya BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi, nükleer bir ülke. Kırım konusu çok uzun yıllar bir anlaşmazlık konusu olmaya devam edecek.

Yazarın Diğer Yazıları
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.