kıbrıs ingiltere londra lefkoşa
DOLAR
32,3107
EURO
35,0595
STERLIN
40,9639
BITCOIN
$70.560
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
LONDRA
Orta şiddetli yağmur
11°C
LONDRA
11°C
Orta şiddetli yağmur
Cuma Orta şiddetli yağmur
14°C
Cumartesi Kapalı
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
12°C
Pazar Hafif yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
10°C
Pazartesi hafif yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
14°C

Enerji oyununda kritik gelişme

06.12.2014
0
A+
A-

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Ankara ziyareti sırasında bombayı patlattı. Ülkesinin “Güney Akım Projesi”nden vazgeçtiğini, doğal gaz boru hattının Türkiye üzerinden geçeceğini dünyaya duyurdu.

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Ankara ziyareti sırasında bombayı patlattı. Ülkesinin “Güney Akım Projesi”nden vazgeçtiğini, doğal gaz boru hattının Türkiye üzerinden geçeceğini dünyaya duyurdu. Enerji oyunundaki bu önemli hamleyi ve Türkiye açısından doğurabileceği sonuçları düşünmekte yarar var. Batı basını, Rusya’nın “Güney Akım Projesi” ile ilgili kararını Putin’in yenilgisi olarak değerlendiriyor. Türkiye konusunda herkesin görüşü ortak: Bu gelişmenin kazananı Ankara. Öncelikle iki konuyu birbirinde ayırmakta yarar var. “Güney Akım Projesi”nin yırtılıp atılması çok önemli bir gelişme. Bu bir olgu. Türkiye üzerinden bir boru hattının sonuçta gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini kesin olarak bilmek mümkün değil. Putin niyet beyanında bulundu. Türkiye ve Rusya arasında bu konuda henüz anlaşma imzalanmış değil. Projenin karşılaşacağı zorluklar olacak. Yani paçaları erken sıvamamakta yarar var. Yine de Putin’in açıklamaları Türkiye-Rusya enerji ilişkileri ve bu iki aktörün diğer enerji oyuncularıyla (üretici ve tüketici) ilişkileri açısından son derece önemli.

“Güney Akım Projesi” 2007 yılında ortaya çıkmıştı. Rusya dış politikasında önemli bir yere sahipti. İptal edildiğinin açıklandığı 1 Aralık 2014’e kadar Rusya bu projeye büyük vurgu yapıyor, hayata geçmesi için yoğun çaba harcıyordu. Bu projenin esas amacı Ukrayna’yı dışlayarak Avrupa pazarlarına ulaşmaktı. Bu şekilde Ukrayna üzerinde baskı kurularak “uslu” olması sağlanacak, boru hattının geçeceği Balkan ülkeleri üzerinde Rusya’nın nüfuzu artacak, Avrupa’nın Rusya’ya enerji bağımlılığı devam edecekti. “Güney Akım Projesi” Türkiye’den geçerek AB’nin Rusya’ya enerji bağımlılığını azaltacak “Nabucco” projesinin rakibiydi. Önce Nabucco tarihe karıştı, onun yerini TANAP aldı. Şimdi de “Güney Akım Projesi” Nabucco’nun akıbetine uğradı. Daha önce rakip olan Rusya ve Türkiye, şimdi işbirliği yapacaklarını söylüyorlar. Bu tür büyük ve jeo-politik projelerde zeminin ne kadar kaygan olabileceğini, durumun değişebileceğini unutmamak gerek.

Putin yenildi mi? Gözbebeği saydığı bir projeden vazgeçmek zorunda kaldığı doğru. Ukrayna bağlamında Batı ile giriştiği bilek güreşinde “Güney Akım Projesi” kurban gitti. Putin’in kararında AB’nin Güney Akım konusunda takındığı olumsuz tavır önemli rol oynadı. Ama, şu gözden kaçırılmamalı. Putin, Ukrayna’yı by-pass ederek Avrupa piyasalarına ulaşma amacından vazgeçmedi. Sadece güzergahı değiştirdi ve düne kadar rakibi olan Türkiye’yi yanına aldı. Türkiye üzerinden Balkanlara ulaşan bir boru hattı gerçekleşirse, Putin hedeflerine ulaşmış olmayacak mı? AB, bunu bildiği için yeni projeye de sıcak bakmayacak, zorluklar çıkaracak. Batı ile Rusya arasında Ukrayna konusunda bir uzlaşıya varılmadığı sürece (ufukta böyle bir belirti yok) AB, Rusya’ya olan enerji bağımlılığını azaltma ve Ukrayna’yı destekleme çabalarına devam edecek.

Bu gelişmeden Türkiye’nin kazançlı çıktığı tartışma götürmez. Belli ki, Rusya Batı ile giriştiği mücadelede Türkiye’yi yanına almaya çalışıyor. Türkiye, Batı ile Rusya arasında manevra yaparak (Osmanlı’nın Rusya ve Avrupa arasındaki rekabetten yararlanması gibi) kazanç elde etme fırsatı elde ediyor. Ama, oyunu iyi oynamak kaydı ile. Rusya doğal gaz boru hattının Türkiye’den geçmesi Türkiye’ye önemli faydalar sağlayacağı gibi bazı sorunları da beraberinde getirecek. Rusya halihazırda Türkiye’ye sattığı doğal gazın fiyatını indirdi. Nükleer enerji alanında işbirliği güçlenecek. Yeni bir Rusya boru hattı Türkiye’nin artan doğal gaz ihtiyacını karşılamaya yardımcı olurken, Rusya’ya olan bağımlılığını artırabilecek. Türkiye, Rusya’nın Ukrayan politikalarını benimsemiyor. Ukrayna’yı dışlayacak boru hattının kendi topraklarından geçmesine izin vererek Rusya’ya yardım etmiş olmayacak mı? Öte yandan böylesi bir boru hattının Balkanlara ulaşması, Türkiye’nin bu bölgedeki nufuzunu güçlendirebilir. Rusya boru hattının Azerbaycan, Türkmenistan gibi ülkelerin Türkiye üzerinden Avrupa’ya enerji ihraç etmelerini nasıl etkileyeceğini düşünmekte yarar var. Türkiye’den Yunanistan’a geçerek Avrupa’ya ulaşacak bir boru hattı, Türk-Yunan ilişkileri ve Doğu Akdeniz’deki enerji oyununu da etkileyebilir.

Putin’in “Güney Akım Projesi” ile ilgili açıklaması enerji oyununda kartların yeniden dağılması anlamına geliyor. Putin’in yenilip yenilmediğini zaman gösterecek. Açıklamanın olası sonuçlarını, oyuncuların olası kazanç ve kayıplarını iyi hesaplamak, analiz etmek gerek.

Yazarın Diğer Yazıları
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.